رازهای مراقبت از پوست; چگونه پوستی درخشان و سالم داشته باشیم؟

بررسی انواع پوست و نحوه مراقبت از آن‌ها، رمز و رازهای مراقبت پوست که کمتر گفته‌شده‌اند، بهترین محصولات پوستی، روش‌های خانگی مراقبت از پوست و ده‌ها موضوع جذاب و کاربردی دیگر در این مقاله بررسی می‌شوند.

یک روتین مراقبت از پوست حرفه‌ای تنها در مورد محصولات پوستی نیست، بلکه در مورد تغذیه اصولی، خواب مناسب و بسیاری از مواردی است که شاید تا امروز نسبت به آن‌ها بی‌توجه بوده‌اید. پس از آشنایی با نحوه مراقبت از پوست، تکیه‌بر یک سبک زندگی سالم و پیروی از راهکارهای متعددی که در ادامه به شما معرفی می‌کنیم، یک سفر دل‌نشین به مقصد زیبایی و جوانی پوست را آغاز خواهید کرد.

مراقبت از پوست دقیقاً به چه معناست؟

در حقیقت مراقبت از پوست (Skincare) به عملیاتی اشاره دارد که سلامت و ظاهر پوست شما را از طریق مجموعه‌ای از روال‌ها، عادات و محصولات پوستی بهبود می‌بخشد. پوست بزرگ‌ترین عضو یا ارگان بدن شما است که روزانه در معرض عوامل مخرب مختلفی قرار دارد؛ از این‌ رو باید به‌خوبی از آن محافظت کنید. تمیز کردن، اهمیت دادن به رفع نیازها و مشکلات خاص، مرطوب نگه‌داشتن و محافظت در مقابل نور آفتاب تنها تعدادی از مهم‌ترین اقدامات و روش های مراقبت از پوست هستند. مراقبت‌های پوستی هم شامل اقدامات پیشگیرانه و هم اقداماتی برای رفع نیازهای فعلی پوست صورت و بدن هستند.

آشنایی با روش های مراقبت از پوست نه‌تنها برای افراد مبتدی، بلکه برای افرادی که به دنبال بهبود روتین فعلی خود هستند هم کاربردی است. شاید در ابتدا با اصطلاحات، محصولات مراقبتی و اقدامات گوناگونی مواجه شوید که کار را برای شما مشکل کنند، اما جای نگرانی نیست؛ راهنمای مراقبت از پوست به شما کمک می‌کند که از پس چالش‌های اولیه بر بیایید و خود را با مسیر پیش رو وفق دهید. مراقبت در برابر نور آفتاب، حفظ رطوبت پوست، مقابله با چین‌وچروک، درمان جوش و جلوگیری از افتادگی پوست، تنها تعدادی از سرفصل‌های مهم مراقبت از پوست هستند.

روش‌ها و روتین‌های پوستی می‌تواند از شخصی به شخص دیگر بسیار متفاوت باشند. عواملی نظیر نوع پوست، سبک زندگی، سن و ترجیحات شخصی ازجمله عواملی هستند که بر نوع و نحوه مراقبت از پوست شما تأثیر مستقیم دارند. این عوامل بر انتخاب نوع محصولات پوستی، رژیم غذایی، میزان نوشیدن آب در طول روز، مدیریت استرس و مواردی ازاین‌دست تأثیرگذار هستند.

درنهایت مراقبت از پوست در مورد چگونگی تقویت و نگهداری پوست با هدف حفظ و بهبود سلامت، زیبایی، شادابی و جوانی آن است. همواره باید مطمئن شوید که یک یا چند قدم از ناراحتی‌ها و عارضه‌هایی که سلامت و زیبایی پوست شما را به خطر می‌اندازند، جلوتر هستید. فارغ از نوع و شرایط پوست شما، در این مطلب در مورد انواع مراقبت‌های پوستی برای افراد مختلف صحبت می‌کنیم.

چرا باید به مراقبت از پوست اهمیت دهیم؟

دیر یا زود پیری به سراغ همه ما خواهد آمد و پوست نیز از ترکش‌های آن در امان نخواهد ماند؛ پس چرا باید روزانه زمانی را به مراقبت‌های پوستی اختصاص دهم؟ خواب کافی داشته باشم؟ و به‌طورکلی از سبک زندگی سالمی پیروی کنم؟

این روزها مراقبت از پوست به یک تِرِند در تمام شبکه‌های اجتماعی و مدیا تبدیل‌شده و صحبت‌های فراوانی در مورد اهمیت زیبایی و شادابی پوست شنیده می‌شوند. بااین‌حال فارغ از تمام تبلیغات رسانه‌ای، عشق ورزیدن به پوست فواید پزشکی و ظاهری زیادی به همراه دارد! اگرچه نمی‌توان گذر زمان را متوقف کرد، اما روش های مراقبت از پوست باعث کاهش خطوط ریز، چین‌وچروک، لکه‌های تیره و آسیب‌های ناشی از نور خورشید می‌شوند. از طرفی این روش‌ها به‌طور مؤثر به مدیریت نگرانی‌های جزئی پوست، مانند خشکی یا چربی کمک می‌کنند.

افرادی که بیماری‌های پوستی خاصی مانند پسوریازیس، اگزما، رزاسه و آکنه دارند، نباید مراقبت از پوست را به‌عنوان یک گزینه اختیاری در نظر بگیرند! درمان برای افرادی که دارای چنین مشکلاتی هستند، معانی متفاوتی دارد؛ برای یکی به این معنی است که باید از محصولات و رژیم مراقبت از پوست خاصی استفاده کند، و برای دیگری به معنای دوری کردن از مواد و محصولات بخصوصی در روند درمان است. بنابراین علاوه بر اینکه باید به روتین پوستی اهمیت دهیم، هم‌زمان باید مراقبت باشیم که از چه روش‌ها و محصولاتی برای بهبود وضعیت خود بهره می‌بریم.

درنهایت بسیاری از مردم به این واقعیت پی می‌برند که مراقبت از پوست به سلامت روح و روان آن‌ها هم کمک می‌کند. برخورداری از یک روال پوستی به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید که انجام کارهای خوب برای بدنتان و ایجاد عادت‌های سالم، چقدر می‌تواند آسان و لذت‌بخش باشد.

کوری ال هارتمن (Corey L. Hartman) استادیار بالینی پوست در دانشکده پزشکی آلاباما می‌گوید: «یک برنامه منظم و سالم برای ایجاد ریتم و نظم در زندگی ما مهم است. خواه این برنامه یک روال مراقبت از پوست، مدیتیشن یا هر فعالیت مفید دیگری باشد. تعهد به این روش می‌تواند زندگی روزمره ما را که اغلب با احساس آشفتگی و ناپایداری همراه است، باثبات کند.»

نوع پوست شما تعیین کننده نحوه مراقبت از پوست است

اولین موضوعی که باید پیش از آغاز روش های مراقبت از پوست بدانید، نوع پوستتان است. امروزه هزاران محصول در بازار موجود هستند که برای انواع پوست فرموله و تولیدشده‌اند؛ اما شما باید مدل‌های سازگار با پوست خود را تهیه و مصرف کنید. برای مثال ما در ادامه به شما خواهیم گفت که باید از مرطوب‌کننده و ضد آفتاب در روتین پوستی خود استفاده کنید؛ اما آیا تمام مرطوب کننده‌ها و ضد آفتاب‌های موجود در یک فروشگاه برای شما مناسب هستند؟

پس ابتدا تشخیص دهید که پوست شما معمولی، خشک، چرب یا مختلط است؛ سپس از بهترین اقدامات و محصولات برای بهبود شرایط آن بهره ببرید.

پوست معمولی

پوست نرمال یا معمولی که خیلی‌ها آرزوی داشتن آن را دارند، اساساً پوستی متعادل است؛ به این معنا که سطح سبوم (چربی طبیعی) و رطوبت آن دارای اعتدال بوده و ازاین‌رو خیلی چرب یا خیلی خشک نیست. افراد دارای پوست معمولی عموماً دارای پوست صاف و نرم، منافذ کوچک و به‌ندرت دارای لک یا آکنه هستند. اگر چنین پوستی دارید، شما خوش‌شانس هستید!

پوست خشک

پوست‌های خشک سبوم کافی تولید نمی‌کنند و ازاین‌رو فاقد چربی هستند؛ عنصری که به حفظ استحکام پوست کمک کرده و رطوبت را درون آن حفظ می‌کند. پوست خشک احساس سفتی به شما می‌دهد و احتمال ترک خوردن و پوسته‌پوسته شدن آن بسیار زیاد است. خشکی زیاد باعث افزایش حساسیت و تحریک سریع پوست در برابر عوامل محیطی می‌شود.

پوست چرب

درست برخلاف پوست خشک، پوست چرب سبوم اضافی تولید می‌کند و همواره ظاهری براق و درخشان به شما می‌دهد. از سوی دیگر منافذ پوست چرب به شکل محسوسی باز هستند که این ویژگی احتمال بروز جوش‌های سرسیاه و سرسفید را افزایش می‌دهد. به‌طورکلی پوست‌های چرب مستعد آکنه هستند.

پوست مختلط

پوست ترکیبی یا مختلط ترکیبی از پوست خشک و چرب است که بسته به نظر شما، می‌تواند خوب یا بد باشد. در این نوع پوست، گونه‌های شما خشک یا مایل به نرمال هستند، اما ناحیه T (پیشانی، بینی و چانه) چرب است. درواقع برخی از قسمت‌های پوست شما بیش‌ازحد سبوم تولید می‌کنند و سایر قسمت‌ها کمبود چربی دارند.

تا پیش از شناسایی دقیق نوع پوست، تمام روتین‌ها و روش های مراقبت از پوست هیچ کاربردی ندارند. استفاده از محصولاتی که برای پوست شما طراحی و فرموله نشده‌اند، نه‌تنها فایده‌ای ندارد، بلکه باعث وخامت اوضاع هم خواهد شد. اگر در تعیین نوع پوست خود با مشکل روبه‌رو هستید، حتماً از یک کارشناس یا پزشک بخواهید که این کار را برایتان انجام دهد.

پوست خشک در مقابل کم آب، تابستان در مقابل زمستان!

گاهی اوقات این اشتباه رخ می‌دهد که افراد به دلیل شرایط محیطی، اقلیمی یا شرایط موقتی که بر پوست آن‌ها حاکم شده، نوع پوست خود را اشتباه تشخیص می‌دهند. درواقع این شرایط گذرا است و پوست شما پس از مدتی یا با انجام روش های مراقبت از پوست ساده‌ای به شرایط استاندارد خود بازمی‌گردد.

گاهی اوقات پوست شما کم آب یا اصطلاحاً دهیدراته می‌شود که نباید آن را با پوست خشک اشتباه بگیرید. حتی افرادی با پوست چرب یا معمولی هم می‌توانند دچار مشکل کم‌آبی پوست و عارضه‌های مرتبط با آن شوند. نکته قابل‌تأمل این است که شما باید متوجه تفاوت این دو وضعیت شوید تا بتوانید از محصولات یا اقدامات مناسب برای رفع مشکل خود بهره ببرید.

از طرفی به یاد داشته باشید که نوع پوست شما می‌تواند با فصول تغییر کند! شاید عجیب به نظر برسد، اما ممکن است در زمستان پوستی خشکی و در تابستان پوستی کاملاً معمولی داشته باشید. اگر چنین شرایطی دارید، نحوه مراقبت از پوست و روتین پوستی شما با عوض شدن فصل، تغییر خواهد کرد.

نحوه مراقبت از پوست در طول روز؛ راهنمای گام به گام

یکی از نکات مراقبت از پوست بسیار مهم، تفاوت روتین مراقبتی روز با شب است. روال صبحگاهی یا روزانه در مورد محافظت از پوست در برابر آفتاب، آلودگی هوا و عناصری از این قبیل است؛ ازاین‌رو پدهای لایه‌بردار و برخی محصولات درمانی مانند رتینول را به شب اختصاص دهید. به‌طورکلی تمیز نگه‌داشتن پوست، استفاده از ضد آفتاب مناسب و مصرف تونر ازجمله اقدامات مهم محافظت از پوست در طول روز هستند که در اینجا به بررسی گام‌به‌گام آن‌ها پرداخته‌ایم:

پاکسازی

پاکسازی اولین گام در هر روتین مراقبت از پوست بوده که برای از بین بردن چربی اضافی، آرایش و آلودگی از سطح پوست بسیار مهم است و با استفاده از یک پاک‌کننده (Cleanser) مناسب انجام می‌شود. تفاوتی ندارد که پوست شما چرب، خشک، مختلط، معمولی یا حساس باشد، این مرحله به تمیز کردن منافذ پوست و جلوگیری از ایجاد جوش کمک می‌کند؛ همچنین پاکسازی به آماده‌سازی پوست برای سایر اقدامات روال مراقبتی شما کمک می‌کند.

چند نوع پاک‌کننده مختلف در بازار وجود دارند که شامل مدل‌های ژلی، فوم، صابونی و… هستند؛ بنابراین بسیار مهم است که پاک‌کننده‌ای را انتخاب کنید که با پوست شما سازگار باشد. به‌عنوان‌مثال اگر پوست چرب یا مستعد آکنه دارید، استفاده از شوینده‌های فوم، ژل یا پن می‌تواند به بهبود شرایط پوست شما کمک کند. در مقابل اگر پوست خشک یا حساسی دارید، استفاده از یک شوینده ملایم‌تر کرمی یا روغنی برای شما مناسب‌تر است.

تونر

استفاده از تونر (Toner) دومین مرحله و یکی از روش های مراقبت از پوست بسیار مهم است که متأسفانه بسیاری از مردم از انجام آن شانه خالی می‌کنند؛ زیرا این باور اشتباه وجود دارد که تونرها خشن هستند و باعث تحریک پوست می‌شوند! در عوض تونر به متعادل کردن PH پوست کمک کرده و هرگونه چربی اضافی، سبوم، آلودگی و باقیمانده کرم ضد آفتاب و مواد آرایشی را از بین می‌برد. از طرفی این محصول می‌تواند به سفت شدن، افزایش خاصیت الاستیسیته و کاهش سایز منافذ پوست کمک شایانی کند.

تونرهایی گوناگونی در بازار وجود دارند که هرکدام از آن‌ها برای یک مشکل و شرایط پوستی خاصی فرموله شده است؛ بنابراین با تشخیص نوع پوست و مشکلی که با آن دست‌به‌گریبان هستید، تونر مناسب را برای استفاده در روال مراقبت از پوست خود انتخاب کنید. دکتر هدر راجرز (Dr. Heather Rogers) پزشک و جراح پوست می‌گوید: «اگر تمام عمر خود از تونر استفاده نکرده‌اید و پوست شما سالم به نظر می‌رسد، نیازی به شروع استفاده از آن نیست. تونرها برای تنظیم PH پوست بعد از استفاده از شوینده‌های سنگین صابونی هستند؛ امروزه پاک‌کننده‌ها بسیار متعادل‌تر شده‌اند و تونرها یک مرحله ضروری مراقبتی پوست نیستند».

سرم آنتی اکسیدان

انواع سرم‌های موجود در بازار، جزو مراحل درمانی روش های مراقبت از پوست هستند که با ساختار غلیظ و مغذی خود، نگرانی‌های پوستی خاصی را هدف قرار می‌دهند. در بین مدل‌های مختلف این محصول، سرم آنتی‌اکسیدان (Antioxidant Serum) توسط پزشکان و متخصصان پوست بسیاری در ایران و سایر کشورها تجویز می‌شود. ازجمله مزایای این سرم می‌توان به کاهش آثار التهاب‌های پوست و خنثی کردن آثار ناشی از آلاینده‌های محیطی و اشعه UV آفتاب اشاره کرد.

سرم‌های آنتی‌اکسیدان حاوی ویتامین C، ویتامین E، ویتامین B3 و مواد مغذی بسیاری هستند که هریک برای مشکلات پوستی خاصی فرموله شده‌اند. اگر در تشخیص سرم سازگار با شرایط پوست خود دچار تردید هستید، حتماً از کارشناسان یا پزشکان متخصص پوست کمک بگیرید؛ انتخاب اشتباه سرم در روتین مراقبت از پوست، ممکن است منجر به وخیم‌تر شدن مشکلات شما شود.

کرم دور چشم

دکتر آنی چیو (Annie Chiu) متخصص پوست و مو می‌گوید: «پس از 20 سالگی، استفاده از کرم دور چشم (Eye Cream) حداقل هر شب یا دو بار در طول روز، بسیار مهم است. مصرف این کرم مربوط به حفظ سلامت و ضخامت پوست پلک‌های شما است». زمانی که استفاده از این محصول را در ابتدای جوانی خود آغاز کنید، پوست پلک به‌سادگی شل نمی‌شود و علائم پیری با سرعت و شدت بسیار کمتری به سراغ شما می‌آیند.

برای کسب بهترین نتایج، ثبات عاملی کلیدی است. استفاده منظم از کرم دور چشم باعث می‌شود که پوست پلک شما به‌مرورزمان حالت ارتجاعی خود را از دست ندهد؛ همچنین کلاژن پوست شما به‌سادگی از بین نمی‌رود و خطوط ریز چروک فرصتی برای خودنمایی پیدا نمی‌کنند. مصرف مداوم کرم دور چشم، یکی از روش های مراقبت از پوست بسیار مهم است که نباید نادیده گرفته شود.

درمان لکه

در ادامه بحث شیرین و جذاب نحوه مراقبت از پوست، به گام پنج می‌رسیم که همان درمان لکه (Spot Treatment) است. دکتر دایان دی فیوری (Dr. Diane De Fiori) متخصص پوست در کلینیک درمان رزاسه می‌گوید: «داروهای تجویزی، محصولات پوستی و درمان‌های لکه‌های آکنه باید تا حد امکان بر اساس نوع پوست انتخاب شوند تا بیشترین فایده را داشته باشند».

ازآنجایی‌که ترکیبات و مواد اولیه موجود در محصولات پوستی درمان لکه متفاوت هستند، نوشته‌های روی بسته‌بندی محصول را بررسی کرده و در صورت لزوم با متخصص پوست خود مشورت کنید. برای مثال بنزوئیل پراکسید یکی از ترکیبات رایجی است که برای درمان لکه‌ها استفاده می‌شود. شایان‌ذکر است که استفاده از روش‌های درمان لکه در روال مراقبت از پوست، تنها مختص به زمانی است که پوست شما دارای این مشکل رایج باشد؛ در غیر این صورت، این محصولات موجب خشک شدن پوست شما می‌شوند.

مرحله 6: مرطوب کننده

تمام افراد باید از مرطوب‌کننده (Moisturizer) استفاده کنند؛ حتی اگر پوست چرب یا مختلط داشته باشند. مرطوب کردن یک مرحله ضروری در روش های مراقبت از پوست است که به حفظ رطوبت و تغذیه پوست کمک می‌کند. از طرفی رطوبت می‌تواند به محافظت از لایه بیرونی پوست در برابر عوامل استرس‌زای محیطی، مانند آلودگی و اشعه UV خورشید کمک کند.

انواع گوناگونی از مرطوب کننده‌ها ازجمله ژل‌ها، لوسیون‌ها، کرم‌ها و محصولات روغنی بر بازار وجود دارند. اگر پوست شما چرب و مستعد آکنه است، قطعاً باید استفاده از مدل‌های روغنی را فراموش کنید و بیشتر از مدل‌های سبک که شامل ژل‌ها و لوسیون‌ها هستند بهره ببرید. درصورتی‌که پوست خشک یا حساسی دارید، مرطوب کننده‌های غنی‌تر را انتخاب کنید که اغلب کرمی هستند.

مرحله 7: مراقبت از لب

یکی از قسمت‌های صورت که معمولاً نادیده گرفته می‌شود (بخصوص در آقایان)، لب‌ها هستند. ازآنجایی‌که لب‌ها فاقد غدد چربی هستند، برخلاف سایر بخش‌های پوست می‌توانند به‌سرعت دچار کم‌آبی شوند و ترک بخورند. لیسیدن لب‌ها برای آب‌رسانی به آن‌ها را متوقف کنید و به‌جای آن از یک بالم یا براق‌کننده لب کمک بگیرید.

در بین روش های مراقبت از پوست گوناگون، استفاده از بالم لب موجب حفظ سلامت و جلوگیری از بروز علائم پیری در لب‌ها می‌شود. اگر مشکل خشکی یا زبری لب‌های شما شدیدتر از حد معمول است، کارشناسان باریژان استفاده از یک لایه‌بردار ملایم لب را به شما توصیه می‌کنند. این محصول به از بین بردن لکه‌ها، زبری و خشکی پوست این ناحیه کمک خواهد کرد.

ضد آفتاب

آخرین مرحله در یک روال جامع مراقبت از پوست، استفاده از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع SPF بین 30 تا 70 است که عدد آن به نوع پوست و میزان قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بستگی دارد. کرم ضد آفتاب به محافظت از پوست در مقابل اشعه‌های مضر UVA و UVB کمک می‌کند؛ ازاین‌رو از آفتاب‌سوختگی، پیری زودرس پوست، خطوط چین‌وچروک و حتی سرطان پوست جلوگیری می‌کند.

هرروز از ضد آفتاب استفاده کنید؛ حتی در روزهای ابری و در ماه‌های زمستان که خورشید پشت ابرها قرار دارد. اشعه ماوراء‌بنفش حتی زمانی که آفتاب پشت ابرها قرار دارد هم به پوست شما می‌رسد و آثار مخرب خود را بر جای می‌گذارد. کرم را بر روی تمام بخش‌های صورت و گردن خود بمالید تا کاملاً جذب پوست شود، سپس می‌توانید با خیال راحت در معرض آفتاب قرار بگیرید. اگر برای مدت طولانی در معرض آفتاب قرار دارید، ضد آفتاب خود را هر دو الی سه ساعت تمدید کنید.

مراقبت از پوست اگرچه بسیار ساده به نظر می‌رسد، اما چالش‌هایی را هم به همراه دارد که باید با آن‌ها روبه‌رو شوید. بی‌حوصلگی را کنار بگذارید و یک روتین مناسب را با محصولات پوستی روز و شب مناسب پیش ببرید. برای اینکه از مسیر خود خارج نشوید، در ابتدا فقط از محصولات بسیار مهم و کلیدی نظیر مرطوب‌کننده، ضد آفتاب و پاک‌کننده استفاده کنید؛ کم‌کم می‌توانید نوع محصولات و نحوه مراقبت از پوست خود را توسعه دهید.

نحوه مراقبت از پوست در طول شب؛ راهنمای گام به گام

ازآنجایی‌که پوست شما به‌طور طبیعی در طول شب ترمیم می‌شود، روتین شبانه پوست باید شامل حمایت از این‌ روند طبیعی باشد که با مصرف محصولات پوستی مغذی حاصل می‌شود. برای مثال اگر پوست شما کدر به نظر می‌رسد، لایه‌برداری کنید؛ همچنین اگر پوست در طول روز تحریک و ملتهب شده، از محصولات مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده بهره ببرید.

به‌طورکلی بسیاری از شیوه‌های مراقبت از پوست در شب، شبیه به روال مراقبتی روزانه است، بااین‌حال باید به‌طور کامل با آن‌ها آشنا باشید. برای مثال می‌توان به پاک‌سازی، استفاده از تونرها یا مرطوب کننده‌ها اشاره کرد که در طول روز هم مصرف می‌شوند. در ادامه با این اقدامات مراقبتی مهم آشنا شوید:

پاکسازی (دو مرحله ای)

برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که برای خلاص شدن از شر کثیفی، ناخالصی، چربی و آرایش روزانه، ابتدا از یک پاک‌کننده تخصصی آرایش و سپس از یک شوینده ملایم استفاده کنید. گاهی اوقات به دلیل کیفیت بالای مواد آرایشی، پاک‌کننده‌های عادی قادر به تمیز کردن کامل آن‌ها از روی پوست و پاکسازی منافذ نیستند.

درصورتی‌که با پوست آلوده به خواب بروید، احتمال ایجاد جوش و بروز برخی عارضه‌های پوستی بسیار زیاد خواهد بود. به این نکته نیز توجه کنید که پاک‌کننده آرایش و شوینده صورت، باید فرمولاسیونی سازگار با نوع پوست شما داشته باشند؛ در غیر این صورت به‌خودی‌خود می‌توانند باعث بروز ناراحتی‌های پوستی شوند.

تونر و تقویت کننده

اگر از تونر استفاده می‌کنید، همانند روز که قبلاً توضیح دادیم، آن را مصرف کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید. در شب، برخی افراد همچنین علاقه دارند که از تقویت‌کننده‌های پوستی در شکل و شمایل‌های گوناگون استفاده کنند. این محصولات حاوی موادی هستند که عمدتاً به آب‌رسانی و تغذیه پوست می‌پردازند.

ازآنجایی‌که تقویت‌کننده‌های شب بر پایه آب هستند و فرمولاسیون‌های سبکی دارند؛ بنابراین آن‌ها را پس از شستشوی صورت، همانند تونر روی پوست خود بمالید. دکتر راجرز دراین‌باره می‌گوید: «اگر از هردو استفاده می‌کنید، ابتدا تونر و سپس از تقویت‌کننده را مصرف کنید؛ تونر بیشتر برای تمیز کردن و تقویت‌کننده برای ارائه فواید درمانی است».

کرم دور چشم

پوست ناحیه اطراف چشم بسیار ظریف است و همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، باید از محصولات و راه های مراقبت از پوست ویژه برای آن بهره ببرید. علاوه بر رفع سیاهی اطراف چشم، کرم‌های دور چشم می‌توانند از پوست این ناحیه در برابر سایر محصولات پوستی مراقبت کنند.

گاهی اوقات ممکن است وسوسه شوید که کرم‌های مرطوب‌کننده یا کرم شب خود را در زیر چشم‌ها هم استفاده کنید؛ این اقدام شما علاوه بر اینکه می‌تواند باعث تحریک پوست این ناحیه شود، هیچ تأثیری بر رفع مشکلات مخصوص دور چشم از قبیل پف، حلقه‌های تیره و خطوط ریز چروک ندارد. پیش از خواب از کرم دور چشم استفاده کنید تا ویتامین C، K، نیاسینامید و کافئین به بهبود شرایط پوست اطراف چشم مشغول شوند.

محصولات درمانی، سرم و لایه بردار

مانند بسیاری از ارگان‌های بدن، پوست هم بخش عمده‌ای از ترمیم خود را در زمان خواب انجام می‌دهد. به همین دلیل است که بیشتر روش های مراقبت از پوست ترمیمی و درمانی در طول شب انجام می‌شوند. داروهای تجویزی توسط پزشک، کرم‌های رتینول، درمان‌های لایه‌بردار و سرم‌های ضد پیری از مواردی هستند که باید پیش از به خواب رفتن استفاده شوند.

معمولاً شما نیازی ندارید که به‌طور هم‌زمان از تمام این محصولات و روش های مراقبتی پوست استفاده کنید. به این مورد هم توجه داشته باشید که درمان‌های خانگی متعددی وجود دارند که می‌توانند به درمان مشکلات پوستی شما کمک شایانی کنند. هرچه تعداد محصولات درمانی شب کمتر باشد، اثربخشی آن‌ها بر روی یک مشکل پوستی بخصوص بهتر و بیشتر خواهد بود.

مرطوب کننده یا کرم شب

برخی افراد از همان مرطوب‌کننده روز برای شب استفاده می‌کنند؛ اما به‌طورکلی کرم‌های شب غلیظ‌تر و سنگین‌تر هستند و طوری طراحی‌شده‌اند که ظرف چند ساعت (در حین خواب) جذب شوند. راهنمای مراقبت از پوست به ما یادآوری می‌کند که این کرم‌ها یک پوشش محافظ بر روی پوست ایجاد می‌کنند تا از تبخیر رطوبت در زمان خواب جلوگیری کنند.

اگر نحوه مراقبت از پوست شما به‌گونه‌ای است که از کرم‌های شب استفاده می‌کنید، این باید آخرین محصول پوستی پیش از رفتن به خواب باشد؛ زیرا بافت آن بسیار غلیظ است و هیچ ماده دیگری نمی‌توان از آن عبور کند. از طرفی اگر پوست شما بسیار خشک است، بهتر است قبل از مصرف کرم شب، از یک روغن گیاهی صورت استفاده کنید.

آیا تفاوتی بین پوست آقایان و خانم ها وجود دارد؟

تستوسترون ویژگی پوست مردان را تعیین کرده و آن‌ها را از خانم‌ها متمایز می‌کند. به‌طورکلی می‌توان گفت که پوست آقایان ضخیم‌تر، چرب‌تر و متفاوت از پوست خانم‌های بالغ است. به گفته متخصصان، پوست مردان و زنان را می‌توان بر اساس چهار ویژگی چربی، ضخامت، اصلاح منظم و سرعت سالخوردگی باهم مقایسه کرد تا به نیازهای بخصوص آن‌ها در حوزه روش های مراقبت از پوست پی برد.

این چهار ویژگی را در ادامه بررسی کرده‌ایم:

ضخامت

پوست آقایان به‌طور متوسط 20 درصد ضخیم‌تر از پوست خانم‌ها است؛ کلاژن بیشتری دارد و درنتیجه سفت‌تر و محکم‌تر هم به نظر می‌رسد. از طرفی میزان کلاژن پوست مردانه همواره با سرعت ثابتی کاهش می‌یابد. در عوض پوست خانم‌ها به‌ویژه پس از یائسگی آسیب می‌بیند و به‌شدت نازک می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود تا بروز چین‌وچروک در پوست صورت و بدن خانم‌ها، سریع‌تر از آقایان اتفاق بیفتد.

چربی

این یک واقعیت علمی است که فعالیت غدد چربی در آقایان بیشتر بوده و منافذ پوست آن‌ها بزرگ‌تر از خانم‌ها است. ازآنجایی‌که مردان دو برابر خانم‌ها سبوم تولید می‌کنند، پوست آن‌ها به‌طور طبیعی براق‌تر و چرب‌تر به نظر می‌رسد. این ویژگی باعث افزایش خاصیت اسیدی در پوست آقایان شده و احتمال بروز جوش را به‌شدت افزایش می‌دهد. از طرفی مردان بالغ بسیار کمتر از خانم‌های هم‌سن خود دچار مشکل خشکی پوست می‌شوند.

سرعت و شدت پیری پوست

بااینکه اولین علائم پیری پوست در آقایان دیرتر از خانم‌ها خود را نشان می‌دهند، اما پس از شروع با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کنند. تیرگی دور چشم، افتادگی پوست و تورم چشم‌ها ازجمله علائم شایع پیری پوست در مردان هستند. از طرفی آقایان به دلایل بی‌شماری دچار چین‌وچروک‌های عمیق پیشانی می‌شوند.

اصلاح منظم

هر مرد در طول زندگی خود حدود 16000 بار اصلاح می‌کند! به دلیل تحریک و تنش روزانه‌ای که از این طریق به پوست وارد می‌شود، پوست آقایان بسیار حساس‌تر می‌شود. درواقع اصلاح منظم باعث از بین رفتن لایه محافظ پوست شده و پوست ظریف‌تر و نابالغ زیر آن را آشکار می‌کند.مشکلات ناشی از اصلاح تا 40 درصد از مردان را تحت تأثیر قرار می‌دهد که دراین‌بین مردان جوان‌تر با پوست روشن‌تر بیشتر در معرض آن قرار دارند.

بنابراین، آیا محصولات مراقبت از پوست آقایان و خانم ها متفاوت هستند؟

دکتر ساکسون اسمیت (Saxon Smith) یکی از اعضای کالج تخصصی پوست استرالیا می‌گوید: «علیرغم تفاوت‌های فراوان بین زنان و مردان، وقتی به دنبال جواب بله/خیر برای این سؤال می‌گردیم که آیا ما محصولات پوستی متفاوتی برای جنسیت‌های مختلف نیاز داریم، پاسخ این است که: درواقع نه».
ازآنجایی‌که نیازهای مراقبتی پوست ما بیشتر بر اساس ژنتیک، سن و سبک زندگی تعیین می‌شوند تا جنسیت، حتی هورمون‌ها نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند. برای مثال افزایش سطح تستوسترون و استروژن می‌تواند باعث مشکلاتی نظیر آکنه شود.
تأمین رطوبت، محافظت در برابر اشعه ماوراء‌بنفش و بسیاری از الزامات و روش های مراقبت از پوست در بین آقایان و خانم‌ها مشترک هستند. تنها موضوعی که بارها به آن اشاره کردیم و بازهم تأکید خواهیم کرد، انتخاب اصولی روش‌ها و محصولاتی است که با نوع و شرایط پوست شما سازگار باشند.

چه آقا و چه خانم، شما می‌توانید پول زیادی برای درمان‌های ضد لک، تونرها، سرم‌ها و موارد مشابه خرج کنید؛ اما اگر از یک اقدام ساده مثل استفاده از کرم ضد آفتاب روی پوست خود غافل شوید، برای همیشه در نبرد مراقبت از سلامت و زیبایی پوست خود بازنده خواهید بود. بنابراین تمام روش‌های گام‌به‌گام مراقبتی پوست در روز و شب که در مورد آن‌ها صحبت کردیم، برای آقایان نیز مفید و کاربردی هستند (البته احتمالاً به اعمال بعضی تغییرات کوچک نیاز دارند).

راهکارهای خانگی مراقبت از پوست

پوست سالم و زیبا به‌عنوان نشانه‌ای از سرزندگی و شادابی شناخته می‌شود که نه‌تنها روی روحیه شما، بلکه بر روی ارتباط شما با دیگران هم تأثیر دارد. از طرفی روش های مراقبت از پوست تنها با محصولات پوستی موجود در بازار محدود نمی‌شوند، بلکه شما می‌توانید با برخی روش‌های خانگی و پیروی از اصول سبک زندگی سالم، به حفظ شرایط ایده‌آل پوست خود کمک کنید. در اینجا تعدادی از مهم‌ترین موارد را بررسی می‌کنیم:

روغن نارگیل خالص

روغن نارگیل دارای خواص آنتی‌اکسیدانی، درمانی و ضدالتهابی است؛ بااین‌حال قبل از استفاده از آن بر روی پوست صورت یا سایر بخش‌های بدن خود، مطمئن شوید که به این روغن گیاهی حساسیت ندارید. از روغن نارگیل می‌توانید برای پاک کردن آرایش و تقویت سد پوستی خود در برابر عوامل محیطی مخرب استفاده کنید. همچنین تحقیقات نشان می‌دهند که این روغن یک مرطوب‌کننده عالی پوست است.

گیاه آلوئه ورا

گیاه و عصاره آلوئه‌ورا دارای خاصیت درمانی هستند و به رشد سلول‌های جدید در پوست کمک می‌کنند. این گیاه همچنین بدون مسدود کردن منافذ، پوست را تسکین داده و مرطوب می‌کند. اگر به‌صورت روزانه پس از شستشوی صورت خود از آلوئه‌ورا استفاده کنید، نقش بسزایی در سلامت و زیبایی پوست شما ایفا خواهد کرد. همانند روغن نارگیل، ممکن است شما به آلوئه‌ورا هم حساسیت داشته باشید؛ پس قبل از مصرف، آن را بر روی ساعد دست خود آزمایش کنید.

مرطوب کردن صورت پس از شستشو

بهترین زمان برای جذب رطوبت به پوست، زمانی است که پوست شما مرطوب است. برای مثال پس از استحمام یا بعدازاینکه صورت خود را می‌شویید، از یک مرطوب‌کننده صورت و بدن مناسب بهره ببرید. این اقدام شما باعث می‌شود که رطوبت اضافه درون پوست شما به دام بیفتد و همواره احساس نشاط و شادابی داشته باشید.

خودداری از کشیدن سیگار

هنگامی‌که سیگار می‌کشید، پوست صورت خود را در معرض انواع سموم شیمیایی قرار می‌دهید. این عامل باعث افزایش استرس اکسیداتیو در سلول‌های پوست شما شده و منجر به پیری زودرس پوست می‌شود. گفتنی است که استفاده از سیگار دست‌دوم که یک‌بار خاموش و مجدداً روشن‌شده زیان به‌مراتب بیشتری برای پوست شما دارد.

نوشیدن آب زیاد

پوست بدن شما از سلول‌هایی تشکیل‌شده که برای عملکرد عالی به آب احتیاج دارد. بررسی‌ها در مورد ارتباط پوست سالم با آب آشامیدنی هنوز ادامه دارد؛ اما حداقل نتایج یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که یک ارتباط قوی بین نوشیدن آب بیشتر با پوست سالم‌تر وجود دارد. نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در روز را به روش های مراقبت از پوست خود اضافه کنید.

تغذیه سرشار از مواد مغذی

یک رژیم غذایی مناسب که حجم زیادی از میوه‌ها و سبزی‌ها در آن جای داشته باشند، سطح ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های بدن شما را افزایش خواهد داد. مطالعات نشان داده‌اند که خوردن چربی‌های سالمی نظیر روغن ماهی و اجتناب از مصرف غذاهای فراوری‌شده با مقدار زیادی مواد نگه‌دارنده، ارتباط مستقیمی با پوست و ظاهر سالم‌تر دارند.

کوتاه کردن زمان استحمام

بخار و گرما منافذ پوست را باز کرده و به شما کمک می‌کنند از شر سموم خلاص شوید؛ اما اگر آب داغ برای مدت طولانی (بیش از چند دقیقه) روی پوست شما بریزد، چربی پوست را از بین برده و پوست را خسته و کدر نشان می‌دهد. ازاین‌رو مصرف آب داغ در زمان استحمام را به حداقل برسانید. از سوی دیگر با خنک کردن دمای آب در انتهای استحمام، به بهبود گردش خون کمک کنید تا ظاهری شاداب و جوان را برای خود به ارمغان بیاورید.

راه های مراقبت از پوست تنها به خرید و استفاده از محصولات پوستی خلاصه نمی‌شوند. پیروی از یک سبک زندگی سالم، خوردن غذاهای مغذی، نوشیدن فراوان آب و داشتن خواب کافی در شبانه‌روز هم از عوامل مؤثر در سلامت پوست هستند. تنها با ایجاد یک تعادل بین شیوه‌های گوناگون است که می‌توانید انتظار یک پوست سالم و زیبا را داشته باشید.

اشتباهات رایج مراقبت از پوست که باید از آن ها اجتناب کنید

روش های مراقبت از پوست می‌توانند بسیار فریبنده باشند؛ اطلاعات بسیار زیادی در این حوزه وجود دارند که اغلب تشخیص درست از غلط را مشکل می‌کنند. بخصوص اگر به‌تازگی روال مراقبتی پوست خود را آغاز کرده‌‎اید، مستعد انجام اشتباهات و اخذ تصمیمات نادرست بیشتری هستید.

برای اینکه در زمان شما صرفه‌جویی شود و ناامیدی کمتر به سراغتان بیاید، فهرستی از اشتباهات رایج در نحوه مراقبت از پوست را برای شما گردآوری کرده‌ایم. موارد زیر را با دقت مطالعه کنید تا اثربخشی روتین پوستی شما بیشتر شود:

قراردادن انگشت خود در شیشه محصول

• اگر محصولاتی نظیر کرم صورت یا کرم دور چشم شما درون شیشه است، انگشت خود را در آن قرار ندهید. حتی اگر دست‌های شما تمیز باشد، بازهم این احتمال وجود دارد که باکتری‌ها و چربی‌ها وارد محصول شوند. به‌جای دست، از کاردک، قاشق یا سواب پنبه‌ای استفاده کنید.

تمیز نکردن همیشگی تلفن همراه

• اگر حوصله انجام روزانه این کار را ندارید، حداقل هفته‌ای یک‌بار تلفن همراه خود را تمیز و ضدعفونی کنید. شما تلفن خود را بارها در طول روز لمس می‌کنید و با قرار دادن آن در کنار گوش و صورت، باکتری‌ها و دیگر آلودگی‌ها را به پوست منتقل خواهید کرد.

عدم کنترل استفاده از لایه بردارها

• لایه‌برداری به افزایش گردش سلولی کمک کرده و سلول‌ها تازه را به سطح پوست می‌آورد؛ اما لایه‌برداری روزانه باعث تحریک و التهاب پوست شما می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، یک‌بار لایه‌برداری در هفته را در رژیم مراقبت از پوست خود قرار داده و در صورت لزوم، به‌مرور آن را افزایش دهید.

بی توجهی به علائم کم آبی پوست

• سفتی زیاد و پوسته‌پوسته شدن از نشانه‌های اصلی کم‌آبی پوست هستند. استفاده از یک مرطوب‌کننده حاوی هیالورونیک اسید در روش های مراقبت از پوست، رطوبت موردنیاز پوست شما را تأمین می‌کند؛ البته به شرطی که شب‌ها قبل از خواب هم از یک کرم شب غنی استفاده کنید تا مانع از خروج رطوبت از پوست شود.

تمیز نکردن برس های آرایش

• چربی و مواد آرایشی روی برس‌های آرایش جمع می‌شوند. برس‌های خود را حداقل یک‌بار در هفته با آب و صابون بشویید تا مواد مضر موجود در آن از بین بروند. شما همچنین می‌توانید از یک شامپو بچه یا دیگر شوینده‌های ملایم هم برای این منظور استفاده کنید.

ترتیب اشتباه استفاده از محصولات پوستی

• ترتیب استفاده از محصولات در نحوه مراقبت از پوست بسیار حائز اهمیت است. برای مثال کرم شب بافت بسیار غلیظی دارد و هر محصولی که روی آن استفاده شود، هیچ فایده‌ای برای پوست شما ندارد. در مورد ضد آفتاب و سرم‌ها نیز اوضاع به همین ترتیب است؛ سرم باید ابتدا استفاده شود تا به داخل پوست نفوذ، و ضد آفتاب روی آن مصرف شود تا از پوست در برابر اشعه UV محافظت کند.

پاک نکردن آرایش قبل از خواب

• بدون اغراق، میلیون‌ها بار به این موضوع اشاره‌شده! خوابیدن با صورت مملو از مواد آرایشی، پوست شما را خراب کرده و مانع روند طبیعی ترمیم پوست در طول شب می‌شود. حتی بهترین مواد آرایشی هم باید پیش از رفتن به خواب با محصولات پوستی مناسب پاک شوند.

حذف ضد آفتاب

• اگر قرار است فهرستی کاربردی از اشتباهات رایج در روش های مراقبت از پوست داشته باشیم، نباید حذف ضد آفتاب را نادیده گرفت. شما هرروز بدون اینکه حتی متوجه باشید، بارها و بارها در معرض نور آفتاب قرار دارید. کرم ضد آفتاب را روزانه (حتی در روزهای ابری) به تمام بخش‌هایی از بدن بمالید که در معرض آفتاب قرار دارند.

مصرف محصولات ناسازگار با پوست شما

• ما در این مقاله به روال مراقبتی پوست در طول روز و شب اشاره کردیم؛ اما انتخاب محصولات بر عهده شما است و باید کاملاً بر اساس نوع و ویژگی‌های پوست شما باشد. برای مثال اگر فردی با پوست چرب از کرم مرطوب‌کننده پوست خشک استفاده کند، با افزایش شدید چربی پوست و حتی بروز جوش مواجه می‌شود.

باورهای درست و غلط در مورد روش های مراقبت از پوست

حوزه مراقبت‌های پوستی به‌قدری گسترده شده که خیلی‌ها بدون داشتن تخصص کافی، مطالبی را در مورد آن منتشر می‌کنند. گاهی اوقات این مطالب زمینه علمی دارند و بسیاری مواقع نیز کاملاً غیرتخصصی و اشتباه هستند.

بیایید ببینیم که از بین معروف‌ترین باورها در حوزه مراقبت‌های پوستی، کدام درست و کدام اشتباه است:

آب داغ برای پوست شما مفید است؛ نادرست

شستن صورت و بدن با آب داغ، چربی و رطوبت بدن شما را از بین می‌برد که نتیجه آن خشکی و خارش پوست است. پوست صورت بسیار حساس است و هرگز نباید با آب داغ شسته شود.

فقط نوجوانان دچار جوش می شوند؛ نادرست

جوش یا آکنه در تمام سنین بروز می‌کند. بااینکه نوجوانان در دوران بلوغ با این مشکل مواجه هستند، اما مدل‌های مختلفی از جوش وجود دارند که ممکن است در هر سنی به سراغ شما بیایند.

خوردن هویج می تواند پوست شما را نارنجی کند؛ درست

هر غذایی که حاوی مقادیر زیادی بتاکارتون باشد، باعث نارنجی شدن پوست شما می‌شود. البته برای اینکه نارنجی شوید، باید روزانه 12 هویج بخورید و این کار را برای هفته‌ها ادامه دهید؛ پس چندان جای نگرانی نیست!

مصرف شکلات باعث بروز جوش می شود؛ نادرست

قند زیاد در رژیم غذایی برای پوست شما خوب نیست و می‌تواند باعث تداوم ناراحتی‌هایی نظیر آکنه شود؛ اما شکلات به‌خودی‌خود باعث بروز جوش نمی‌شود (بخصوص شکلات تلخ).

لب ها آفتاب سوخته نمی شوند: نادرست

دقیقاً مانند پوست، لب‌ها نیز براثر اشعه ماوراء‌بنفش آسیب می‌بینند. برای جلوگیری از این مشکل، برخی بالم‌های لب در بازار وجود دارند که حاوی SPF هستند.

آکنه ژنتیکی است؛ درست

مطالعات زیادی درزمینهٔ تأثیر ژنتیک بر بروز جوش انجام‌شده‌اند که بیشتر آن‌ها این ارتباط را تأیید می‌کنند. به‌طورمعمول افرادی با پوست چرب و منافذ مسدود شده، این شرایط را به‌صورت ژنتیکی منتقل می‌کنند.

آرایش باعث پیری پوست می شود؛ معمولاً نادرست

صحت یا عدم صحت این مورد به نوع محصولات آرایشی شما بستگی دارد. اگر طبق توصیه‌ها آرایش کرده، پوست خود را هر شب تمیز کنید و یک رژیم مراقبت از پوست داشته باشید، آرایش باعث پیری چهره شما نمی‌شود.

مصرف ضد آفتاب فقط در روزهای آفتابی الزامی است؛ نادرست

80 درصد اشعه UV آفتاب قادر به عبور از ابرها است؛ بنابراین هر بار که تصمیم دارید برای مدت طولانی از منزل خارج شوید، حتماً از کرم ضد آفتاب با SPF مناسب استفاده کنید.

استرس دلیلی برای ایجاد آکنه است؛ درست

باوجوداینکه قطعاً استرس دلیل اصلی و تنها دلیل بروز جوش نیست، اما به ایجاد آن کمک می‌کند. درواقع استرس باعث ایجاد عدم تعادل هورمونی شده و می‌تواند منجر به ایجاد جوش شود.

آقایان باید صورت خود را در خلاف جهت رشد موها اصلاح کنند؛ نادرست

اصلاح صورت آقایان همیشه باید در جهتی باشد که موها رشد می‌کنند. اصلاح صورت در خلاف جهت رشد موها، باعث تحریک پوست شده و از طرفی احتمال رشد موهای زیرپوستی را افزایش می‌دهد.

جمع بندی

شروع سفری در مسیر رسیدن به پوستی سالم و زیبا، نشانه‌ای از تعهد شما به مراقبت از سلامت جسم و روحتان است و به ارزش‌هایی فراتر ازآنچه در ذهن دارید، منجر می‌شود. راهنمای مراقبت از پوست باریژان، تنها برای روشن کردن مسیری است که پیش روی شما قرارگرفته. چه به تازگی وارد این مسیر شده‌اید و چه قصد بهبود روتین و روش های مراقبت از پوست خود را دارید، این راهنما به شما کمک می‌کند. به خاطر داشته باشید که نحوه مراقبت از پوست نه‌فقط در مورد محصولات مختلف موجود در بازار، بلکه در مورد درک زیبایی منحصربه‌فرد خود و استفاده از روش‌های متعدد برای تقویت آن است. رژیم غذایی سالم، سیگار نکشیدن، خواب کافی، استفاده از مرطوب‌کننده، نوشیدن آب فراوان و بسیاری از اقدامات ریزودرشت دیگر، باعث حفظ و بهبود سلامت و زیبایی پوست شما می‌شوند. تمام این اقدامات مراقبت از پوست علاوه بر تأثیرات فیزیکی، بر روح، روان و اعتمادبه‌نفس شما هم تأثیر بسزایی دارند.