بهترین روش های مراقبت از پوست چرب؛ هرآنچه باید در مورد چربی پوست بدانید

پوست چرب، هم می‌تواند یک موهبت و هم یک چالش اساسی باشد! شناخت دقیق، درک نیازها و تسلط بر روش های مراقبت از پوست چرب، شاه‌کلید گشودن پتانسیل حقیقی پوست شماست. در همین ابتدای کار به شما می‌گوییم که هدف از نوشتن این مقاله، کاوش عمیق در قلمروی نحوه مراقبت از پوست چرب و ارائه نکاتی کاملاً کاربردی و به‌روز است.

اگر پوست شما چرب است، حتماً دغدغه‌های زیادی برای کنترل ترشح سبوم یا چربی طبیعی آن دارید که این دغدغه‌ها کاملاً قابل‌درک هستند. ازجمله مهم‌ترین مشکلات این نوع پوست، درخشش بیش‌ازحد و احتمال بروز جوش‌های سرسیاه و سرسفید هستند. بااین‌حال راهنمای مراقبت از پوست چرب به شما کمک می‌کند که با استفاده از محصولات پوستی مناسب، سبک زندگی سالم و اقدامات اصولی، ترشح چربی را کنترل کنید تا پوستی سالم و زیبا داشته باشید.

مراقبت از پوست چرب به چه معناست؟

به‌طورکلی مراقبت از پوست چرب به دسته خاصی از محصولات، روتین‌ها و شیوه‌های مراقبت از پوست اشاره دارد که برای رفع نیازها و نگرانی‌های افرادی با پوست چرب طراحی‌شده‌اند. پوست چرب با ترشح بیش‌ازحد سبوم، چهره شما را براق می‌کند، موجب بزرگ شدن منافذ پوست می‌شود و درنهایت احتمال بروز جوش را افزایش می‌دهد. روش های مراقبت از پوست چرب بر مدیریت تولید چربی اضافی، حفظ یک رنگ پوست متعادل و پیشگیری یا درمان ناراحتی‌هایی مانند آکنه و منافذ مسدود شده تمرکز دارند.

برخی از اقدامات کلی که برای بهبود شرایط پوست چرب به کار گرفته می‌شوند، شامل این موارد هستند:

• لایه‌برداری منظم برای از بین بردن سلول‌های مرده و باز کردن منافذ پوست
• استفاده از مرطوب کننده‌های سبک که فاقد چربی هستند
• خوردن غذاهای سالم و پرهیز از رژیم‌های غذایی ناسالم برای مدت طولانی
• استفاده از محصولات پوستی حاوی سالیسیلیک اسید و نیاسینامید که کنترل چربی پوست را هدف قرار می‌دهند
• عدم استفاده از محصولات پوستی نامناسب و بی‌کیفیت که باعث تشدید ناراحتی‌های پوستی می‌شوند
• بهره بردن از روش‌های خانگی و ساده مراقبت از پوست چرب

هدف نهایی راه های مراقبت از پوست چرب، از بین بردن تمام چربی موجود نیست؛ بلکه متعادل کردن میزان ترشحات است. فراموش نکنید که مقدار مشخصی چربی برای حفظ سلامت، شادابی و جوانی پوست الزامی است. روش‌های مراقبتی، ما را از ابتلا به جوش و دیگر عارضه‌های رایج در امان نگه می‌دارند.

از طرفی روتین مراقبتی پوست چرب می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد؛ حتماً باید علاوه بر توجه به شرایط کلی، مشکلات و ناراحتی‌های بخصوص نیز مد نظر قرار بگیرند تا اقدامات گوناگون اثربخش باشند. اگر چربی زیاد و عدم توجه به کنترل آن در درازمدت باعث بروز عارضه‌های جدی شده، پیش از هر اقدامی به پزشک متخصص مراجعه کنید؛ در غیر این صورت، روش های مراقبت از پوست چرب این مقاله را گام‌به‌گام پیاده‌سازی کنید.

مهم ترین علائم پوست چرب

باوجوداینکه پوست بیشتر مردم دقیقاً شبیه به هم نیست، اما معمولاً انواع پوست در یکی از این چهار دسته‌بندی قرار می‌گیرند: چرب، مختلط، خشک و معمولی. هریک از این پوست‌ها دارای علائم و نشانه‌های خاصی هستند که توسط آن‌ها شناسایی می‌شوند؛ پس اگر قصد دارید که از روش های مراقبت از پوست چرب استفاده کنید، ابتدا باید مطمئن شوید که چنین پوستی دارید.

گاهی اوقات پوست شما بنا بر دلایل گوناگونی مثل آب‌وهوا، استرس، تغذیه غیراصولی یا استفاده از محصولات پوستی نامناسب، به‌طور موقت تغییر ماهیت می‌دهد؛ برای مثال پوست معمولی در هوای سرد کوهستانی دچار خشکی می‌شود. بنابراین فارغ از این موارد، شما باید نوع اصلی و طبیعی پوست خود را تشخیص دهید؛ در مورد پوست‌های چرب، به دنبال این علائم باشید:

منافذ بزرگتر

یکی از علائم اصلی ترشح سبوم اضافی که به چربی پوست منجر می‌شود، منافذ بزرگ‌تر است. منافذ برگ‌تر را به‌طور خاص می‌توانید در ناحیه T صورت خود مشاهده کنید که شامل پیشانی، بینی و چانه است. این نشانه در پوست‌های مختلط هم دیده می‌شود؛ پس برای تشخیص نوع پوست خود عجله نکنید.

جوش های بیشتر

زمانی که پوست شما چربی بیشتری تولید می‌کند، احتمال مسدود شدن منافذ پوست نیز بالاتر است. این ویژگی یکی از دلایل اصلی ایجاد جوش بر روی پوست صورت و بدن شما است. گاهی اوقات منافذ تا حدی مسدود می‌شوند که حتی تنفس طبیعی پوست را مختل می‌کنند و شما این شرایط را احساس خواهید کرد.

درخشش دائمی پوست

چربی باعث انعکاس نور می‌شود و این ویژگی موجب درخشندگی و براقی همیشگی پوست‌های چرب است. اگر شدت چربی پوست شما زیاد باشد، تنها چند دقیقه پس از استحمام یا شستن صورت، درخشندگی طبیعی به پوست شما بازمی‌گردد. این ویژگی ممکن است احساس کثیفی را به شما بدهد که بسیاری از مواقع کمی آزاردهنده است.

عدم ماندگاری آرایش

خانم‌هایی که پوست چرب دارند، این موضوع را بارها تجربه کرده‌اند که آرایش آن‌ها سریع‌تر از بین می‌رود؛ به این معنی که اگر آرایش فردی با پوست معمولی یا خشک برای 6 ساعت ثابت بماند، این زمان برای پوست‌های چرب به‌مراتب کمتر خواهد بود. استفاده از محصولات باکیفیت آرایشی و مراقبت از پوست چرب، این مشکل را تا حدی برطرف می‌کند.

باقی ماندن رد چربی

افرادی که پوست چرب دارند، این چربی را بیشتر بر روی صورت خود احساس می‌کنند. زمانی که صورت شما با بالش، لباس‌ها، گوشی موبایل و… در تماس است، معمولاً ردی از چربی بر روی آن‌ها باقی می‌ماند. البته ترشح چربی اضافی در بدن شما هم جریان دارد و علائم آن می‌تواند روی پتو، روتختی و… هم دیده شود.

اگر تعدادی از این نشانه‌ها یا همه آن‌ها در پوست شما وجود دارند، قطعاً پوست چرب دارید. همچنین علاوه بر این موارد، علائم دیگری هم برای شناسایی پوست چرب وجود دارند که درجه اعتبار پایین‌تری دارند. خوشبختانه حتی در مواردی که تولید سبوم بسیار بالا باشد، روش های مراقبت از پوست چرب کارساز هستند. حالا شاید این سؤال به ذهنتان خطور کرده باشد که دلیل چربی پوست من چیست؟ در ادامه به این سؤال شما پاسخ داده‌ایم.

مهم ترین دلایل چربی پوست صورت و بدن

پیش از اینکه با نحوه مراقبت از پوست چرب آشنا شوید، بهتر است که دلایل وجود این چربی بر روی پوست خود را بهتر بشناسید. برخی از مهم‌ترین دلایل این شرایط پوستی شامل عوامل محیطی، عوامل ژنتیکی، محصولات نامناسب پوستی و شیوه یا سبک زندگی شما هستند. باوجوداینکه نمی‌توان کاملاً از شر این شرایط خلاص شد، اما با شناخت دلایل اصلی آن، به شیوه‌های می‌رسید که در کنترل ترشح سبوم به شما کمک کنند. در اینجا به هفت علت اساسی اشاره‌کرده‌ایم:

ژنتیک

اگر پدر یا مادر شما پوست چرب دارند، به‌احتمال‌زیاد شما هم این ویژگی را به ارث برده‌اید. داشتن غدد چربی بزرگ‌تر از حد معمول، یک ویژگی ارثی است و همان‌طور که از طریق خانواده به شما منتقل می‌شود، ممکن است از طریق شما هم به فرزندانتان انتقال پیدا کند. بنابراین اگر پوست چرب دارید، به شجره خانواده خود مراجعه کنید؛ شاید دلیل این چربی را در آنجا پیدا کنید!

محیط

دو عامل رطوبت و هوای گرم باعث ترشح سبوم می‌شوند که نتیجه آن تجمع چربی بیشتر روی پوست است. از سوی دیگر، پوست شما در آب‌وهوای خشک یا سرد دچار خشکی مقطعی می‌شود و غدد چربی برای رفع این مشکل، چربی بیش‌ازحد تولید می‌کنند. بنابراین اگر هریک از علائم محیطی مثل رطوبت، گرما، سرما یا خشکی بیشتر از حد نرمال باشد، موجب چرب شدن پوست خواهد شد.

شستشوی بیش از حد

شاید این‌طور به نظر برسد که شستشوی مداوم باعث از بین رفتن چربی اضافی پوست می‌شود، اما قطعاً این‌طور نیست! شستن بیش‌ازحد با آب یا محصولات پاک‌کننده مراقبت از پوست چرب و حتی استفاده از دستمال مرطوب، رطوبت پوست را از بین می‌برند و منجر به افزایش ترشحات سبوم می‌شوند. اگر پوست شما چرب است، پاک‌سازی را با محصولات پوستی ملایم انجام دهید.

داروها

چرب شدن پوست یکی از عوارض جانبی برخی از داروهای جایگزین هورمونی و البته داروهای ضدبارداری است. از طرفی مصرف انواع استروئیدها نیز می‌تواند چرب شدن مقطعی پوست را به همراه داشته باشد. یکی دیگر از مشکلاتی که برخی داروها ایجاد می‌کنند، کم‌آب کردن بدن است که بدن تلاش می‌کند که این شکاف را با تولید چربی بیشتر پر کند.

محصولات آرایشی

همواره باید از بهترین و باکیفیت‌ترین محصولات آرایشی استفاده کنید که مناسب پوست شما باشند؛ محصولاتی که عبارات فاقد چربی یا غیر کومدوژنیک روی بسته‌بندی آن‌ها ذکرشده باشد. محصولات آرایشی که برای پوست‌های خشک و مختلط تولیدشده‌اند هم می‌توانند باعث خشکی پوست و درنتیجه ترشح بیشتر سبوم شوند.

تغییرات هورمونی

در بین دلایل چربی پوست صورت و بدن، هورمون‌ها نقش بسزایی دارند. آندروژن‌ها هورمون‌هایی هستند که وظیفه اصلی آن‌ها تولید چربی است؛ زمانی که آندروژن‌ها نوسان داشته باشند، تولید سبوم هم افزایش پیدا می‌کند. این مشکل بیشتر در دوران بلوغ، پیش از قاعدگی، در دوران بارداری و پیش از یائسگی اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر، استرس و بیماری‌ها هم می‌توانند باعث ترشح هورمون‌های اضافی و چرب شدن پوست شوند.

رژیم غذایی غیراصولی

زیاده‌روی در مصرف غذاهایی که حاوی کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، قند و لبنیات هستند، از دلایل چرب شدن پوست به شمار می‌آید. البته بسیاری از این غذاها لذیذ هستند و مقاومت در برابر نخوردن آن‌ها مشکل است؛ اما در صورت زیاده‌روی، حتماً دست‌به‌گریبان روش های مراقبت از پوست چرب خواهید شد.

پوست چرب ناشی از عوامل متعددی نظیر ژنتیک، هورمون‌ها، آب‌وهوا، سن، استرس و رژیم غذایی است. درحالی‌که ترشح سبوم برای پوست ما مفید است، اما باید با رعایت نکات مراقبت از پوست چرب، تولید آن را به تعادل برسانیم. نکته بسیار حائز اهمیت این است که شما باید از بین شیوه‌های موجود، بهترین روش های مراقبت از پوست چرب را انتخاب کنید که بیشترین اثربخشی را برای رفع مشکلات شما دارند.

روتین پوستی یا نحوه مراقبت از پوست چرب

برای حفظ سلامت کلی پوست، اقداماتی نظیر پاک‌سازی یا شستشو، لایه‌برداری، مرطوب کردن و استفاده روزانه از ضد آفتاب ضروری هستند. این موارد در مورد پوست چرب نیز صدق می‌کند که البته باید با محصولات اختصاصی این نوع پوست انجام شود. برخی باورهای اشتباه در مورد پوست چرب وجود دارند که ممکن است شما را در مسیر یافتن بهترین روتین پوستی دچار اشتباه کنند. برای مثال گفته می‌شود که این نوع پوست به مرطوب‌کننده احتیاج ندارد؛ چه‌حرف‌ها!

ضمن اینکه در مقاله جداگانه از مجموعه باریژان به بررسی کامل روتین پوست چرب پرداخته‌ایم، در اینجا مهم‌ترین قدم‌های مراقبتی را بررسی می‌کنیم:

پاکسازی یا شستشو

قانون شماره یک: صبح و شب صورت خود را بشویید و هیچ عذر و بهانه‌ای برای شانه خالی کردن از انجام آن نیاورید. شب‌ها صورت خود را بشویید تا منافذ پوست تمیز شوند و از طرفی اکسیژن‌رسانی بهتر انجام شود؛ صبح‌‌ها نیز با شستشوی صورت، چربی‌هایی که در طول شب باعث مسدود شدن منافذ پوست شده‌اند را از بین ببرید.

• از شوینده‌های ملایم حاوی سالیسیلیک اسید استفاده کنید که مخصوص پوست چرب هستند
• روبالشی خود را به‌صورت منظم بشویید تا چربی، تعریق و آلودگی‌های روی آن از بین بروند
• پوست خود را با آب داغ یا سرد نشویید؛ آب ولرم بهترین انتخاب است

مصرف تونر لایه بردار

استفاده از لایه‌بردارها یک دوپینگ عالی برای از بین بردن مواد زائد، چربی و سلول‌های مرده‌ای است که منافذ پوست شما را مسدود کرده‌اند. برای این منظور انواع لایه‌بردارهای فیزیکی و شیمیایی در دسترس شما هستند که مصرف آن‌ها باعث جلوگیری از ایجاد جوش و البته درمان آن‌ها می‌شود.

• تونرهای لایه‌بردار شیمیایی با مواد فعالی نظیر آلفا هیدروکسی اسید (AHA) و بتا هیدروکسی اسید (BHA)، سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برند
• سالیسیلیک اسید، لاکتیک اسید و گلیکولیک اسید ازجمله مواد اولیه عالی برای لایه‌برداری پوست‌های چرب هستند
• در بین روش های مراقبت از پوست چرب، استفاده از براش سیلیکونی برای لایه‌برداری فیزیکی نیز رایج است
• در استفاده از محصولات لایه‌بردار زیاده‌روی نکنید؛ دو بار در هفته کافی است
• شب، بهترین زمان برای لایه‌برداری پوست چرب است

مصرف محصولات درمانی

یکی از قدم‌های مهم در روتین مراقبت از پوست، استفاده از محصولات درمانی است که نوع آن به ناراحتی‌های پوستی خاص شما بستگی دارد. اگر در استفاده از این محصولات تداوم داشته باشید، کمک شایانی به بهبود مشکلات پوستی شما می‌کنند. کاهش خطوط ریز و چین‌وچروک پوستی ازجمله فواید محصولات درمانی هستند.

• برای جلوگیری از بروز آکنه یا بهبود آن، استفاده از محصولات پوستی حاوی بنزوئیل پراکسید یا گوگرد را امتحان کنید
• برای کاهش چین‌وچروک، نرم و صاف شدن بافت پوست، از محصولات حاوی رتینول استفاده کنید
• رتینول همچنین برای درمان آکنه و کوچک‌تر شدن منافذ پوست کاربرد دارد
• محصولات درمانی باعث افزایش حساسیت پوست در مقابل نور آفتاب می‌شوند؛ بنابراین بهتر است از آن‌ها در شب استفاده کنید
• مشورت با متخصص پوست، مطمئن‌ترین شیوه انتخاب بهترین محصولات مراقبت از پوست چرب درمانی است

استفاده از مرطوب کننده

به‌دفعات اشاره کردیم که چربی پوست نه‌تنها شما را از مصرف مرطوب‌کننده بی‌نیاز نمی‌کند، بلکه یکی از مهم‌ترین قدم‌های روتین مراقبتی پوست چرب است. بااین‌حال باید از مصرف محصولاتی با فرمولاسیون سنگین و به‌ویژه آن‌هایی که بافت کرمی دارند، خودداری کنید. به‌طورکلی تمام مرطوب کننده‌هایی که برای پوست مستعد آکنه فرموله شده‌اند، در روش های مراقبت از پوست چرب هم استفاده می‌شوند.

• ژل‌های مرطوب‌کننده بین افرادی که پوست چرب دارند، محبوب هستند
• مرطوب کننده‌های حاوی نیاسینامید می‌توانند به تنظیم ترشح سبوم کمک کنند
• فاقد چربی، فرمولاسیون سبک، عاری از مواد شیمیایی و عطرهای سنگین، بر پایه آب و غیر کومدوژنیک از ویژگی‌های مرطوب کننده‌های پوست چرب هستند

استفاده از ضد آفتاب

فارغ از نوع پوست خود، همیشه باید از ضد آفتاب استفاده کنید. تفاوتی مدارد که امروز ابری، بارانی یا آفتابی است؛ زیرا این عوامل هیچ تأثیری بر استفاده یا عدم استفاده از ضد آفتاب ندارند. فراموش نکنید که اشعه ماوراء‌بنفش آفتاب همواره می‌تواند آسیب‌های جدی به پوست شما وارد کند. با انتخاب عامل SPF مناسب، پوست شما از خطرات ناشی از نور آفتاب در امان می‌ماند.

• ضد آفتاب را روی تمام بخش‌های بدن خود که در معرض نور مستقیم خورشید هستند، بمالید
• برای مراقبت از پوست چرب خود، مطمئن شوید که ضد آفتاب فاقد عامل مسدودکننده منافذ پوست است
• بنزو فنون‌ها، اکسی فنون‌ها، متوکسی سینامات و آوو بنزون‌ها برخی از مسدودکننده‌های پوست هستند

روش های مراقبت از پوست چرب ساده به نظر می‌رسند، اما انتخاب بهترین محصولات، ترتیب مصرف، زمان مصرف و مواردی از این قبیل چالش‌برانگیز هستند. اگر در حوزه مراقبت از پوست کم‌تجربه هستید، از کارشناسان و افراد متخصص کمک بگیرید تا با کمترین اتلاف زمان و سرمایه، به نتایج مطلوب دست پیدا کنید.

بهترین و بدترین مواد اولیه برای مراقبت از پوست چرب

همیشه مواد اولیه محصولات مراقبت از پوست که روی بسته‌بندی آن‌ها نوشته‌شده‌اند را به‌خوبی مطالعه کنید. آلوئه‌ورا، هیالورونیک اسید، رتینول و روغن درخت چای برخی از مواد اولیه مفید و الکل، روغن نارگیل و اسانس‌های تند از بدترین مواد اولیه برای پوست چرب هستند. در ادامه ضمن آشنایی با این مواد اولیه، متوجه اهمیت استفاده یا عدم استفاده از آن‌ها می‌شوید.

بهترین مواد اولیه

سالیسیلیک اسید

سالیسیلیک اسید (Salicylic Acid) یک BHA است که به دلیل توانایی نفوذ عمیق به منافذ و لایه‌برداری پوست، معروف شده. این اسید با از بین بردن تجمع سلول‌های مرده پوست و چربی اضافی درون منافذ، موجب درمان جوش و آکنه می‌شود. سالیسیلیک اسید همچنین دارای خاصیت ضدالتهابی است و قرمزی ناشی از جوش‌ها را هم از بین می‌برد.

نیاسینامید

ماده شیمیایی چندمنظوره نیاسینامید (Niacinamide) که اغلب به‌عنوان ویتامین B3 شناخته می‌شود، مزایای زیادی برای درمان و مراقبت از پوست چرب دارد. تنظیم تولید سبوم و به حداقل رساندن سایز منافذ پوست، از مهم‌ترین مزایای این ماده است؛ از سوی دیگر به دلیل برخورداری از خواص ضدالتهابی، به کاهش قرمزی و تحریک ناشی از جوش‌ها هم کمک می‌کند.

روغن درخت چای

برای افرادی با پوست چرب و مستعد آکنه، روغن درخت چای (Tea Tree Oil) یا TTO یک عنصر طبیعی قدرتمند با خواص ضد باکتریایی و ضدالتهابی است. این روغن طبیعی با از بین بردن باکتری‌های مولد آکنه، کاهش التهاب و پاک‌سازی، از شیوع جوش‌های جدید جلوگیری می‌کند. TTO نقش مهمی در روش های مراقبت از پوست چرب ایفا می‌کند.

هیالورونیک اسید

یک مرطوب‌کننده که به‌صورت طبیعی در پوست انسان وجود دارد و ظرفیت جذب رطوبت را تا 1000 برابر افزایش می‌دهد، هیالورونیک اسید (Hyaluronic Acid) نام دارد. این ماده بدون مسدود کردن منافذ پوست و ایجاد چربی اضافی، آب‌رسانی ملایمی را برای پوست‌های چرب به ارمغان می‌آورد. هیالورونیک اسید همچنین توانایی بهبود شرایط بافت و رنگ پوست را دارد.

رتینول

ویتامین A که با نام تجاری رتینول (Retinol) هم شناخته می‌شود، که فواید فراوانی برای انواع پوست دارد. در مورد پوست‌های چرب، رتینول درزمینهٔ تنظیم ترشح سبوم و کاهش سایز منافذ پوست مؤثر است. از طرفی این ماده دارای خواص ضد پیری است و به کاهش چین‌وچروک پوست شما کمک می‌کند. وجود رتینول در محصولات مراقبت از پوست، به جلوگیری از جوش زدن هم کمک می‌کند.

آلوئه ورا

سال‌هاست که آلوئه‌ورا (Aloe Vera) به خاطر تأثیرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی خود در دنیای محصولات پوستی شناخته می‌شود؛ ازاین‌رو ترکیبی عالی برای تسکین پوست‌های چرب و مستعد جوش است. استفاده منظم از آلوئه‌ورا در روش های مراقبت از پوست چرب، به کاهش رشد باکتری‌ها و جلوگیری از ایجاد جوش کمک می‌کند. این ماده معمولاً به‌عنوان مرطوب‌کننده پوستی نیز شناخته می‌شود.

روی

روی (Zinc) یک ماده معدنی ضروری است که بر روی بسیاری از عملکردهای بدن –مثل سلامت پوست- تأثیر می‌گذارد. خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی روی باعث شده‌اند که به ماده‌ای ایده‌آل برای پوست‌های چرب تبدیل شود. تنظیم ترشح سبوم، کاهش التهاب و به حداقل رساند خطر جوش زدن، ازجمله فواید این ماده هستند. نحوه مراقبت از پوست چرب با روی می‌تواند متفاوت باشد؛ به این معنا که هم به‌صورت خوراکی و هم به‌صورت موضعی می‌توان از آن استفاده کرد.

بدترین مواد اولیه

روغن نارگیل

نمی‌توان از فواید روغن نارگیل (Coconut Oil) برای پوست چشم‌پوشی کرد، اما این روغن برای پوست چرب ممنوع است. استفاده از این ‌روغن گیاهی بر روی پوست چرب، باعث مسدود شدن منافذ شده و احتمال بروز جوش سرسیاه را افزایش می‌دهد. به‌طورکلی اسیدهای چرب موجود در روغن نارگیل می‌توانند پوست شما را چرب و مستعد آکنه کنند.

الکل

بسیاری از انواع الکل (Alcohol) در مراقبت از پوست استفاده می‌شوند؛ اما این ماده برای پوست چرب مناسب نیست و با از بین بردن رطوبت طبیعی، موجب افزایش ترشح سبوم می‌شود. از طرفی الکل باعث خشکی بیش‌ازحد پوست شده و منجر به تحریک و ملتهب شدن آن می‌شود. تنها در صورتی برای پوست چرب خود از محصولات الکی استفاده کنید که حتماً توسط پزشک تجویزشده باشد.

اسکراب های قوی

لایه‌برداری باعث نفوذ مواد به عمق پوست می‌شود تا چربی اضافی، کثیفی و هرگونه ناخالصی از بین بروند. حتی در روش های مراقبت از پوست چرب هم اشاره کردیم که از لایه‌بردارها در روتین پوستی خود استفاده کنید. بااین‌حال اسکراب‌های قوی (Harsh Scrubs) و ناملایم باعث بروز حساسیت و خشکی پوست می‌شوند؛ همچنین می‌توانند موجب ترک در لایه بیرونی پوست، جوش و التهاب شوند.

عطر یا اسانس قوی

عطرهای (Fragrances) غیرطبیعی با هدف افزایش جذابیت محصولات پوستی و پوشاندن بوی نامطبوع برخی مواد اولیه موجود در آن‌ها استفاده می‌شوند. استفاده از محصولات حاوی عطر و اسانس قوی در مراقبت از پوست چرب، مشکلاتی نظیر تحریک، آلرژی، حساسیت، پسوریازیس، آکنه، اگزما و خارش پوست را در پی دارد. برای حفظ شادابی و نشاط پوست چرب خود، مصرف محصولات حاوی عطرهای مصنوعی را فراموش کنید.

مرطوب کننده های انسدادی

رطوبت نه‌تنها برای پوست چرب، بلکه برای تمام پوست‌ها حیاتی است. برخی مرطوب کننده‌ها دارای فرمولاسیونی هستند که سطح پوست را مسدود می‌کنند تا رطوبت از آن خارج نشود. این ویژگی اگرچه برای پوست‌های خشک ایده‌آل است، اما نباید در روش های مراقبت از پوست چرب استفاده شود. به‌جای این محصولات، ژل یا مرطوب کننده‌هایی را انتخاب کنید که بر پایه آب و بسیار سبک هستند.

مراقبت از پوست چرب به‌خودی‌خود می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ اما اگر از محصولاتی که حاوی مواد اولیه نامناسب هستند استفاده کنید، مشکلات شما چند برابر می‌شوند. قبل از خرید محصولات پوست های چرب، بخش مواد اولیه که روی بسته‌بندی نوشته‌شده‌ را به‌دقت مطالعه کرده و آن‌ها را با فهرست بهترین و بدترین مواد اولیه مطابقت دهید. با برداشتن همین قدم‌های کوچک، مراقبت از پوست چرب با سرعت و کیفیت بسیار بالاتری انجام می‌شود.

روش های خانگی مراقبت از پوست چرب

درمان پوست چرب و آکنه فرآیندی چالش‌برانگیز است و ممکن است مجبور شوید که شیوه‌های مختلفی را امتحان کنید. دراین‌بین برخی شیوه‌ها و درمان‌های خانگی وجود دارند که می‌توانند بسیار کارآمد باشند؛ روش‌هایی که بدون نیاز به محصولات پوستی گران‌قیمت و داروهای شیمیایی، چربی طبیعی پوست را کاهش می‌دهند. در ادامه تعدادی از این راهکارهای خانگی مهم را بررسی کرده‌ایم:

کاغذهای بلاتینگ

برخی کاغذهای نازک و کوچک به نام کاغذ بلاتینگ (Blotting Paper) وجود دارند که فعالیت غدد چربی را کاهش نمی‌دهند، اما چربی اضافی روی پوست شما را پاک می‌کنند. این کاغذها بسیار ارزان هستند و بدون نسخه پزشک هم می‌توانید آن‌ها را تهیه کنید. با استفاده از این محصول، ظاهر چرب و براق صورت شما از بین می‌رود.

عسل

یکی محبوب‌ترین داروهای طبیعی که برای مراقبت از پوست چرب استفاده می‌شود، عسل طبیعی (Honey) است. این ماده غذایی خوشمزه به دلیل خواص آنتی باکتریایی و ضدعفونی‌کننده خود، برای پوست‌های چرب و مستعد آکنه مفید است. از طرفی عسل یک مرطوب‌کننده طبیعی است و رطوبت موردنیاز پوست را تأمین می‌کند. تنها کافیست که یک لایه نازک عسل را روی صورت بمالید و پس از 10 دقیقه با آب گرم بشویید.

خاک رس آرایشی

خاک رس آرایشی (Cosmetic Clay) که به آن خاک رس شفابخش هم گفته می‌شود، برای کمک به جذب چربی و بسیاری از مشکلات پوستی دیگر استفاده می‌شود. نحوه مراقبت از پوست چرب با خاک رس آرایشی بسیار آسان است: خاک رس را با کمی گلاب مخلوط‌کنید تا حالت خمیری پیدا کند؛ سپس آن را روی صورت خود قرار دهید و پس‌ازاینکه کاملاً خشک شد، با آب گرم بشویید.

بلغور جو دوسر

برای تسکین پوست ملتهب و جذب چربی اضافی پوست می‌توان از بلغور جو دو سر (Oatmeal) استفاده کرد. این درمان خانگی برای لایه‌برداری پوست و از بین بردن سلول‌های مرده نیز کاربردی است. زمانی که از بلغور جو دوسر برای ساخت ماسک‌های خانگی استفاده می‌کنید، بهتر است آسیاب شده باشد. در منابع معتبر روش های درمان پوست چرب آمده که می‌توان از عسل، ماست یا میوه‌های له‌شده نیز در ماسک‌های Oatmeal استفاده کرد.

سفیده تخم مرغ و لیمو

در ابتدا باید هشدار دهیم که اگر به تخم‌مرغ آلرژی دارید، استفاده از این شیوه درمانی را فراموش کنید. به‌طورکلی ترکیب سفیده تخم‌مرغ و لیمو (Egg White And Lemon) یک داروی رایج برای درمان و بهبود پوست چرب است. اسید موجود در لیمو می‌تواند به جذب چربی پوست کمک کند؛ از طرفی نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهند که لیمو خاصیت ضد باکتریایی دارد.

بادام

شما به‌سادگی می‌توانید یک اسکراب صورت بادام (Almond) تهیه‌کرده و از آن برای دفع چربی‌ها و ناخالصی‌های پوست خود بهره ببرید. بادام آسیاب‌شده گزینه‌ای عالی برای لایه‌برداری پوست‌های چرب است. چند قاشق عسل را با بادام آسیاب‌شده مخلوط‌کنید و سپس آن را به‌صورت خود بمالید؛ پس از 10 تا 15 دقیقه صورت خود را به‌خوبی با آب گرم بشویید و خشک‌کنید.

گوجه فرنگی

آخرین درمان یا نحوه مراقبت از پوست چرب در خانه که قصد معرفی آن را داریم، گوجه (Tomato) است. این میوه محبوب حاوی مقادیر زیادی سالیسیلیک اسید بوده و یک درمان خانگی رایج برای آکنه به شمار می‌آید. اسیدهای موجود در گوجه‌فرنگی به جذب چربی‌های اضافه و باز کردن منافذ پوست کمک می‌کنند. برای تهیه ماسک، تفاله یک گوجه‌فرنگی را با یک قاشق پای خوری شکر مخلوط‌کنید و روی پوست خود بمالید؛ پس از 5 دقیقه، صورت خود را با آب گرم بشویید.

داستان های ساختگی در مورد پوست چرب

زمانی که دغدغه‌ها در مورد موضوع خاصی در هر حوزه‌ای افزایش پیدا می‌کنند، افرادی شروع به افسانه‌سرایی کرده و اطلاعات اشتباه را به اشتراک می‌گذارند؛ این ویژگی در مورد پوست چرب و شیوه مراقبت از آن هم صدق می‌کند. همان‌طور که پوست بعضی افراد به‌طور طبیعی مختلط یا خشک است، بعضی افراد هم پوست چرب دارند. اشتباه نکنید؛ هر نوع پوستی مشکلات مخصوص به خود را دارد و پوست چرب هم از این قاعده مستثنا نیست.

در اینجا با چند داستان ساختگی در مورد پوست چرب و روش های مراقبت از پوست چرب آشنا شوید:

پوست های چرب نیازی به مرطوب کننده ندارند

چربی پوست هیچ ارتباطی با مرطوب نگه‌داشتن پوست ندارد و کاملاً مسائلی جداگانه هستند. افراد زیادی وجود دارند که ضمن داشتن پوست چرب، همواره باید از مرطوب‌کننده استفاده و سلامت و شادابی پوست خود را تضمین کنند. درواقع عدم مصرف مرطوب‌کننده می‌تواند منجر به خشکی پوست و ترشح بیشتر سبوم شود که درنهایت پوست شما را چرب‌تر خواهد کرد.

شدت علائم پیری در پوست چرب کمتر است

هیچ پاسخ قطعی بله/خیر در این مورد وجود ندارد. تنها این موضوع مسجل است که اگر پوست شما در تمام سنین به‌خوبی آب‌رسانی شود، ظاهر بهتری خواهد داشت و علائم پیری با شدت کمتری ظاهر می‌شوند. باوجوداینکه چربی به هیدراته نگه‌داشتن پوست کمک می‌کند، هیچ اطلاعاتی مبنی بر اینکه افرادی با پوست چرب در سنین بالا چین‌وچروک کمتری دارند در دست نیست.

اگر پوست چرب دارید، نمی‌توانید از روغن های صورت استفاده کنید

اینجاست که متخصصان پوست و زیبایی ممکن است سرِ خود را به میز بکوبند! درواقع این یک افسانه است که اگر پوست چرب دارید، روغن‌های پوست باعث چربی بیشتر می‌شوند و نباید از آن‌ها استفاده کنید. این روغن‌ها فواید آب‌رسانی و تسکین‌دهندگی فراوانی دارند و باید در روتین یا نحوه مراقبت از پوست چرب شما قرار بگیرند. تنها نکته مهم این است که روغن مناسب با نوع پوست خود را انتخاب کنید.

خوردن غذاهای چرب، پوست شما را چرب تر می کند

هیچ ارتباط مستقیمی بین خوردن غذاهای چرب و افزایش ترشح سبوم وجود ندارد. تنها باید مراقب باشید که پوست خود را با انگشتان چرب لمس نکنید.؛ زیرا این امر به‌صورت بالقوه می‌تواند منافذ پوست را مسدود کند و باعث ایجاد جوش شود.

پوست های چرب باید مرتباً تمیز شوند

اینکه پوست خود را چندین بار در طول روز پاک‌سازی کنید، ایده خوبی به نظر می‌رسد، اما درواقع اثر معکوس دارد! شما با شستشوی بیش‌ازحد، سد دفاعی پوست را از بین می‌برید و خطر بروز التهابات پوستی را افزایش می‌دهید. از طرفی اگر شوینده‌های شما قوی باشند یا از آب داغ استفاده کنید، باعث خشکی پوست و تولید بیشتر سبوم خواهید شد که درنهایت باعث ایجاد جوش می‌شود. پاک‌سازی تنها باید دو بار در شبانه‌روز انجام شود که پیشنهاد ما صبح و شب است.

جمع بندی

در سفر خود به دنیای رمز و رازهای مراقبت از پوست چرب، پیچیدگی‌های تولید سبوم را بررسی کردیم؛ با یک روتین مراقبتی ساده آشنا شدیم؛ بهترین و بدترین مواد اولیه را شناختیم؛ و حتی درنهایت برخی باورهای اشتباه در مورد این نوع پوست را مرور کردیم. تمام اطلاعاتی که با زبانی ساده و روان در این مقاله گرد هم آورده شدند، گلچینی از معتبرترین منابع موجود هستند؛ پس با خیال راحت از آن‌ها تبعیت کنید و شرایط پوست چرب خود را روزبه‌روز بهبود ببخشید.

نکته‌ای کلیدی که باید به آن توجه داشته باشید این است که: پوست چرب یک عارضه، بیماری یا نقص نیست، بلکه یک شرایط طبیعی است که میلیاردها نفر در سراسر دنیا با آن مواجه هستند. برای اینکه به زیباترین و سالم‌ترین فرم پوست خود دست پیدا کنید، روش های مراقبت از پوست چرب در اختیار شما هستند؛ از محصولات پوست چرب باکیفیت گرفته تا درمان‌های خانگی و پیروی از یک سبک زندگی سالم، همه و همه به کنترل ترشح چربی پوست شما کمک می‌کنند.

از امتحان راه‌های جدید نترسید؛ خیلی اوقات نحوه مراقبت از پوست چرب در بین افراد یکسان نیست و شما باید راه‌حل‌های مناسب خودتان را پیدا کنید. صبر و شکیبایی را به آغوش بکشید و از شکست‌های موقتی دلسرد نشوید. درنهایت به یاد داشته باشید اعتمادبه‌نفس از هر دستاوردی مهم‌تر است؛ پوست خود را با تمام ویژگی‌ها و کاستی‌های آن بپذیرید و در کنار آن به‌صورت هوشمندانه، از روش های مراقبت از پوست چرب برای بهبود شرایط بهره ببرید.

سؤالات متداول

آیا مرطوب نگه‌داشتن پوست چرب الزامی است؟ بله، مرطوب نگه‌داشتن انواع پوست، ازجمله پوست‌های چرب ضروری است. مروب کننده‌های سبک و فاقد چربی را انتخاب کنید که بدون مسدود کردن منافذ، آب‌رسانی را به بهترین نحو انجام می‌دهند. گفتنی است که حذف کردن مرطوب‌کننده می‌تواند باعث افزایش ترشح سبوم شود و مشکلاتی مثل جوش زدن را به همراه داشته باشد.

اگر پوست چرب دارم، بازهم می‌توانم از محصولات روغنی استفاده کنم؟ بله، اما نه هر روغنی. تعدادی از روغن‌ها برای پوست چرب مفید هستند که می‌توان از آن‌ها در قالب برخی محصولات پوستی یا به‌صورت جداگانه استفاده کرد. برای نمونه، روغن هسته انگور، روغن جوجوبا و روغن آرگان به تعادل تولید چربی و بهبود بافت ملتهب و آسیب‌دیده پوست کمک می‌کنند.

پوست چرب خودم را هر چند وقت یک‌بار لایه‌برداری کنم؟ پوست‌های چرب می‌توانند چند بار لایه‌برداری در طول هفته را تحمل کنند، اما نباید در این امر زیاده‌روی کنید. در هفته 2 الی 3 بار از لایه‌بردارهای شیمیایی مانند اسید سالیسیلیک یا اسید گلیکولیک استفاده کنید تا منافذ پوست بازشوند و گردش سلولی بهبود یابد.

آیا چربی پوست باعث افزایش احتمال بروز آکنه می‌شود؟ بله، پوست چرب در بیشتر مواقع مستعد آکنه یا جوش است. چربی اضافی می‌تواند باعث مسدود شدن منافذ پوست و افزایش احتمال ایجاد آکنه شود. به‌کارگیری روش های مراقبت از پوست چرب و درمان‌های هدفمند می‌توانند به رفع هر دو نگرانی کمک کنند.

آیا رژیم غذایی می‌تواند روی چربی پوست تأثیر بگذارد؟ بله، رژیم غذایی می‌تواند نقش بسزایی در سلامت پوست داشته باشد. یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل، از سلامت عمومی پوست محافظت می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زیاد لبنیات و غذاهای شیرین، ممکن است چربی و جوش را در بعضی افراد تشدید کند.

آیا تغییراتی در سبک زندگی وجود دارند که به کنترل شرایط پوست چرب کمک کنند؟ مدیریت استرس، داشتن روتین پوستی، مرطوب نگه‌داشتن پوست و اتخاذ یک سبک زندگی سالم که شامل ورزش منظم باشد، همگی می‌توانند به مدیریت بهتر شرایط پوست چرب کمک کنند.

چه زمانی باید به متخصص پوست مراجعه کنیم؟ در شرایطی که چربی پوست شما باعث جوش، التهاب و ناراحتی‌های مداوم شده، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت کنید. متخصصان پوست درمان‌های شخصی‌سازی‌شده و متناسب با نیازهای بخصوص پوست شما را ارائه می‌دهند. گاهی اوقات این درمان‌ها شامل مصرف دارو است که تنها پزشک صلاحیت تجویز آن را دارد.